Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Δε με λες, σε αρέσει ο κεφτές;


Για να τελειώνουμε, κάποια στιγμή, με αυτό το "εγώ την έχω καλύτερη (σ.σ. τη γλώσσα) από εσένα", ας αντιγράψω το άρθρο του καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη, από την εφημερίδα Το Βήμα (θα ακολουθήσει εμπεριστατωμένη ανάλυση περί μπουγάτσας, καλαμακίου και σουβλακίου):
«ΜΕ ΛΕΣ» 'Η «ΜΟΥ ΛΕΣ»; "ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ"
...Το όλο θέμα ξεκινά σε παλαιότερες εποχές, με την κατάργηση της δοτικής* οπότε και γεννιέται η ανάγκη να βρεθεί νέα λύση εκεί που μέχρι πρότινος χρησιμοποιούταν η συγκεκριμένη πτώση. Έτσι, καθημερινές φράσεις όπως π.χ. το "λέγεις μοι" παύουν να υφίστανται και η γλώσσα αναζητά έναν νέο τρόπο έκφρασης.
Στη Βόρειο Ελλάδα προτιμήθηκε η αιτιατική ενώ στη Νότιο Ελλάδα η γενική για να δώσουν (σε νεώτερα ελληνικά) "με λες" και "μου λες", αντίστοιχα.
Και οι δύο αυτοί τύποι είναι σωστοί καθώς χρησιμοποιούνται κανονικότητα μέσα στους αιώνες από τους Έλληνες. Κατά μίαν άποψη η αιτιατική είναι πιο κοντά στην δοτική οπότε, όσο παράξενο και να ακούγεται, ο βορειοελλαδίτικος τύπος (με λες) θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι πιο δικαιολογημένος.
Ο βασικότερος λόγος που σήμερα η σύνταξη με γενική θεωρείται ορθότερη (μου λες) είναι μάλλον επειδή η Νότιος Ελλάδα απελευθερώθηκε πρώτη και η γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε στο νέο κράτος ήταν αυτή που μιλούσαν σε εκείνα τα μέρη.
Σήμερα, ειδικά μέσω των μέσων μαζική ενημέρωσης, έχει καθιερωθεί γενικότερα ο τύπος με την γενική. Το βέβαιο είναι πως έχει περάσει στο υποσυνείδητό μας ως ο ορθός τρόπος αν και αυτό όπως είδαμε δεν στέκει πραγματικά.
Παρεμπιπτόντως, δυο από τους λογοτέχνες που έχουν γράψει με τον συγκεκριμένο τρόπο είναι ο Κώστας Π. Καβάφης και ο Αθανάσιος Χριστόπουλος.
Ας μην ξεχνάμε το εξής σημαντικό: οι νοτιοελλαδίτες, που εκφράζουν τη δοτική μέσω γενικής λέγοντας "θα σου πω κάτι", "θα της δώσω κάτι", στον πληθυντικό διαπράττουν ακριβώς το "σφάλμα" που καταλογίζουν στα εκ Βορρά αδέλφια τους, και λένε: "θα σας πω κάτι", "θα τους δώσω κάτι". Χρησιμοποιούν δηλαδή αιτιατική!
Επομένως, καθαρά από απόψεως ομοιογένειας, τα βόρεια ιδιώματα είναι πιο συνεπή διότι χρησιμοποιούν αιτιατική και στον ενικό και στον πληθυντικό...."

Σχόλια

Ο χρήστης Σταυρούλα είπε…
Με έπεισες, ΣΕ λέω! :P
Ο χρήστης Ανώνυμος είπε…
θα ήθελα να θυμήσω ότι σύμφωνα με το λεξικό του καθηγητή Μπαμπινιώτη, "Βούλγαροι" = οπαδοί του ΠΑΟΚ.
Ο χρήστης Ανώνυμος είπε…
ρε συ κροτ και γω αυτό ήθελα να γράψω!!!! χεχεχεχε
Σας έφτιαξε πάλι ο καθηγητης!!
Ο χρήστης ria είπε…
με λες τώρα ότι δεν πρέπει να με κοροϊδεύουν όταν μιλάω έτσι???
με αρέσει αυτό!
καλό βράδυ...
Ο χρήστης Ανώνυμος είπε…
Θα είχε πολύ ενδιαφέρον το άρθρο, ειδικά η προτελευταία παράγραφος, αν ξέραμε λίγο τη γραμματική μας. Το "σας" ειναι ΚΑΙ γενική ΚΑΙ αιτιατική. Έτσι οι χαμουτζήδες σαν εμένα χρησιμοποιούν αιτιατική και στον ενικό και στον πληθυντικο. Η γλώσσα δεν σηκώνει ασυνέπειες άλλα εδώ κι άλλα εκεί.
Ο χρήστης grsail είπε…
Δεν με λες σε παρακαλώ, πλάκα με κάνεις ;

Να πνιγούν οι Χαμουτζήδες ΤΩΡΑ!
(να εξαιρεθούν τα Βριλήσσια please)
Ο χρήστης diastimata είπε…
@ renata
Μα αυτό ήθελλλα να σε κάμω σε λλλέω.

@ krotkaya
Αγαπητή Βελγίς, η ευγενική καταγωγή ημών, μοι εμποδίζει ίνα σας ενθυμήσω στιχούργημά τι, το οποίον άδουν οι πολυπληθείς φίλοι του λευκομελάνου συλλόγου ποδοσφαίρου ΠΑΟΚ, εις το οποίον εμπεριέχεται η έκφρασις:
"Κατά την έλευσίν μας εκ Βουλγαρίας,
συνουσιαζόμεθα ενεργητικώς μετά Αθηνών και Πειραιώς..."

@ laxanaki

Αγαπητό λαχανάκι, πρόσεχε...
Θα σε μετατρέψω σε μπουγάτσα με λάχανο!

@ ria

Τι νόμιζες; Διαθέτουμε λογίους στας τάξεις μας!

@ Σοφία

Μου το χαλάς! Ολόκληρος καθηγητής να μη γνωρίζει;!

@ grsail

Παρακαλώ, όχι βάρβαρα αισθήματα. Ακολουθούν δύο ματς ΠΑΟΚ-Ολυμπιακού. Πρώτα νικάμε μετά...

Φυσικά και εξαιρούνται τα Βρηλίσσια. Έχουν βριλ!
Ο χρήστης november είπε…
... ή αλλιώς "Πώς θα στηρίξεις το ότι είσαι σελεμελές"

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Μια αρχή, πριν καιρό...

"Θεριό ανήμερο"! Η κυρα-Λένη ήταν, πάλι, παπόρι... "Αυτός ο σατανάς, με διαόλισε, χρονιάρα μέρα"!

Ο Γιάννης και τα άλογα...

Και τι ζητούσε; Τι ζητούσε; Μια ευκαιρία στον παράδεισο να... ζούσε. Και πήγε. Παράδεισος και κόλαση μαζί, το Λευκοχώρι. Γύρω στα 50 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, στο δρόμο προς τις Σέρρες. Εκεί αγνάντευσε, κάπνισε ένα τσιγάρο (κάπνιζε ακόμη τότε) και αποφάσισε να φτιάξει, από το μηδέν, το Αγνάντι. Ο Γιάννης Γεωργακόπουλος πάλεψε με Θεούς, με Δαίμονες, με την τύχη του, με τις λέ ξεις και, πέρα από το γνωστό τραγούδι που μελοποίησε ο Λ. Μαχαιρίτσας (Και Τι Ζητάω), έφτιαξε ένα ποίημα: Ένα αγρόκτημα με άλογα, με κανώ, με οχήματα παντός εδάφους και με καταπληκτικό φαγητό. Εκεί συνάντησε και τον έρωτα. Παντρεύτηκε και ,μαζί με τη γυναίκα του, έχτισαν κι έναν ξενώνα. Το αγρόκτημα στη μία άκρη του χωριού και τον ξενώνα στην άλλη. "Για να ΄μαι πάντα... πρώτος στο χωριό", λέει... Χιουμορίστας, αλλά και παθιασμένος, ζωγράφος, στιχουργός, σταβλίτης, μάγειρας, πολυτεχνίτης, αλλά σε καμία περίπτωση... ερημοσπίτης. Πολύ καλός για παρέα, μαχητής, των δρόμων και των δασών. "Δεν προσκυν

Ένα λούμπεν νευρόσπαστο

Τον γνώρισα το 1969. Μαθητής δημοτικού, έψαχνα, μέσα στο επαρχιακό πρακτορείο εφημερίδων, κάποιο βιβλίο ή, έστω, τα «Κλασσικά Εικονογραφημένα». Ο ξάδελφός μου είχε ένα τεύχος, με την Οδύσσεια και είχα ενθουσιαστεί. Έψαχνα κάτι παρόμοιο. Τα «Κλασσικά» ήταν μηνιάτικο περιοδικό. Είχε τελειώσει. Περιδιάβαινα, έτσι, τις στοίβες των εφημερίδων και των περιοδικών, όταν το μάτι μου έπεσε σ αυτόν. Ήταν εξώφυλλο. Σούπερ σταρ των κόμικς, αλλά και κωλοχαρακτήρας. Σίγουρα ο νεαρός που κανείς δεν θα έβαζε στο σπίτι του: Αν ήσουν κοπέλα, δεν θα εμπιστευόσουν ποτέ έναν μόνιμα άνεργο τύπο, που φοράει ναυτική μπλούζα και ξεχνάει να φορέσει παντελόνι. Αν ήσουν νεαρός, η μάνα σου θα σου έκανε το βίο αβίωτο με τον «φίλο που δεν δουλεύει ποτέ και περνάει τη μέρα του σε μια αιώρα». Ο Ντόναλντ, όμως, δεν ήταν ένας χαρακτήρας πρώτης ανάγνωσης. Ήταν πολυεπίπεδος ήρωας. Η πρώτη ιστορία που διάβασα, ήταν μια περιπέτεια του πλουτοκράτη τσιγκούνη θείου, του Σκρουτζ Μακ Ντακ. Φοβόταν ότι οι Λύκοι θα του έκλεβ