Στρατιωτικές Ιστορίες ΙΙ -τελευταίο

Η καριέρα μου ως γραφέα του Συντάγματος δεν κράτησε, δα, και πολύ. Δόντι δεν είχα (βύσμα, μέσον, όπως θέλετε πείτε το) κι έτσι, αφού δακτυλογράφησα 100 σελίδες για μία άσκηση επί χάρτου κι ό,τι άλλο είχαν ανάγκη να γίνει γρήγορα, με έστειλαν πίσω στο λόχο μου. Κι από εκεί, ο λοχαγός μου, επειδή θεώρησε ότι… πρόδωσα το λόχο, τον ίδιο και τους συστρατιώτες μου, αποφάσισε να με τιμήσει με το να φρουρήσω τα σύνορα: Με έστειλε στο φυλάκιο.

Υποτίθεται ότι το φυλάκιο ήταν η εξορία του Αδάμ. Ακριβώς απέναντι από τα σύνορα, στην εσχατιά της ελληνικής γης, κοντά στο παραμεθόριο χωριό Μάνδρα. Η υπηρεσία πήγαινε δύο μέσα μία έξω (για τους μη μυημένους το «δύο μέσα» σημαίνει ότι δύο μέρες τη βδομάδα έχεις υπηρεσία και το «μία έξω» ότι την τρίτη μέρα μετά τις δύο της υπηρεσίας, ότι μπορείς να πάρεις έξοδο. Η έξοδος ήταν άδεια εξόδου από το χώρο του φυλακίου από τις 6 το απόγευμα ως τις 10 το βράδυ (επιστροφή με το σιωπητήριο και την κατάκλιση. Διότι, αγαπητοί αναγνώστες, στο στρατό υποτίθεται ότι πέφτουν για ύπνο στις 10 το βράδυ και ξυπνούν στις 6 το πρωί. Υποτίθεται…). Για να μείνεις ως τα μεσάνυχτα εκτός, έπρεπε να πάρεις δίωρη άδεια παραμονής (γνωστή, απλά, ως «δίωρη»). Για να κοιμηθείς κάπου αλλού, έπρεπε να πάρεις άδεια διανυκτερεύσεως (γνωστή ως «διανυκτέρευση») και για να γίνει κάτι τέτοιο θα έπρεπε να έχεις συγγενείς α βαθμού στην έδρα της μονάδας.

Στο φυλάκιο, λοιπόν, δεν είχε τέτοια μπερεκέτια. Έξοδος 6 με 10. Τελεία και παύλα. Το ερώτημα, όμως, που προέκυπτε, ήταν το εξής: Άντε και βγήκες 6 με 10. Πού πας; Στη Μάνδρα; Το χωριό διέθετε 99 σπίτια. Ποτέ δεν έγιναν 100. Κι όπως έλεγαν οι κοντοχωριανοί Σουφλιώτες, με το που χτιζόταν το εκατοστό, κάτι γινόταν και γκρεμιζόταν ένα άλλο. Κι έτσι, τα σπίτια στη Μάντρα, έμεναν πάντα 99. Κι οι φαντάροι του φυλακίου, έμεναν στο φυλάκιο.

Ήταν πρωί Δευτέρας, όταν τελείωσα με τη δακτυλογράφηση. Ηλίθιος επαγγελματίας όπως ήμουν, θεώρησα ότι με το που τελείωσα τη δουλειά, έπρεπε να το αναφέρω στον ανώτερό μου. Το είπα, λοιπόν, στο συνταγματάρχη.

-Τελείωσες κι όλας;

-Βασικά, κ. συνταγματάρχα, είχα τελειώσει από την προηγούμενη βδομάδα, αλλά ο ταγματάρχης του 3^ου γραφείου με έβαλε να δακτυλογραφήσω και μια δική του άσκηση και…

-Και την τέλειωσες κι αυτήν;

-Μάλιστα…

-Τι να σου πω βρε παιδάκι μου… Άλλος στη θέση του θα δακτυλογραφούσε ως το τέλος της θητείας του και πάλι δε θα είχε τελειώσει. Τέλος πάντων. Πάνε, τώρα, στο λόχο σου και, σε δυο μήνες, που θα σε χρειαστώ πάλι, θα σε ειδοποιήσω.

Επέστρεψα στο λόχο μου. Όχι ότι έκανα και κανένα μεγάλο ταξίδι… Το κτίριο του συντάγματος ήταν σε απόσταση 20 μέτρων από την πόρτα του λόχου. Και, το μεσημέρι, εμφανίστηκα στη μεσημβρινή αναφορά του λόχου, για να δηλώσω ότι η εργασία μου στο σύνταγμα είχε τελειώσει.

-Ωραία! Και τώρα λοχία, καιρός να υπηρετήσεις τον ελληνικό στρατό. Ετοίμασε τα πράγματά σου. Φεύγεις για το φυλάκιο.

Άλλος στη θέση μου, θα πήγαινε στο συνταγματάρχη, θα έλεγε το παράπονό του και, πριν αλέκτωρ λαλείσαι, ο λοχαγός θα βρισκόταν διοικητής του φυλακίου κι ο χρήσιμος φαντάρος γραφέας στο σύνταγμα, με μετάθεση. Εγώ θεώρησα ότι η τιμωρία ήταν δίκαιη. Και δεν έχασα.

Διότι, στο τρομακτικό φυλάκιο, ανακάλυψα το τι σημαίνει λούφα, οργάνωση του ελληνικού στρατού και άξιοι Έλληνες αξιωματικοί. Ακούστε: Ή, μάλλον, διαβάστε:

Όταν έφθασα στο φυλάκιο με υποδέχτηκε ο διοικητής του: Ένας «Δόκιμος»(κανονικός τίτλος ΔΕΑ=Δόκιμος Έφεδρος Αξιωματικός). Ένας φαντάρος, δηλαδή, ο οποίος κατά τη διάρκεια της… φουσκωμένης θητείας του, δοκιμαζόταν σε ειδικές θέσεις για το αν είχε τα προσόντα να διοικήσει. Όχι μέσω κάποιου διαγωνισμού, ή φοιτώντας σε μια σχολή (όπως η ΣΑΣ, η ΣΣΕ και άλλες τέτοιες –έστω και η ΣΜΥ). Αλλά διεκπεραιώνοντας δουλειές που έπρεπε να διεκπεραιώσουν οι μόνιμοι αξιωματικοί. Ένας τέτοιος δόκιμος ήταν ο… διοικητής του φυλακίου.

Παλιότερα (αλλά πολύ παλιότερα, κοντά στο ΄40) Δόκιμοι γίνονταν οι δάσκαλοι. Γι αυτό και τα βουνά της Αλβανίας έχουν γεμίσει από τα κόκαλα των δασκάλων, που έπεσαν για την πατρίδα. Αργότερα, δόκιμοι γίνονταν οι βυσματούχοι. Γιατί ο δόκιμος μένει εκτός στρατώνα, πληρώνεται και τρώει στη στρατιωτική λέσχη. Στην εποχή που πήγα εγώ φαντάρος, δόκιμοι γίνονταν οι καβλωμένοι. Οι σύγχρονοι Ράμπο. Με σκοπό, όταν ολοκλήρωναν τη θητεία τους, να έβαζαν κι ένα μέσον και να ΄μεναν μόνιμοι, για να φθάσουν το πολύ ως το βαθμό του ταγματάρχη και να αποστρατευθούν με μια καλούτσικη σύνταξη.

Ένας τέτοιος Ράμπο ήταν ο νέος μου διοικητής.

Το πρόγραμμα της διαβίωσης στο φυλάκιο ήταν καθημερινά το ίδιο: Ξυπνούσαμε όποτε θυμόμασταν. Ή, όποτε είχαμε υπηρεσία. Παίζαμε τάβλι ώσπου βαριόμασταν. Ή , έως ότου είχαμε υπηρεσία. Τρώγαμε όλοι μαζί, σα μια καλή οικογένεια, το φαγητό που ερχόταν, έτοιμο, από την έδρα της μονάδας. Και κοιμόμασταν, έως ότου είχαμε υπηρεσία.

Οι υπηρεσίες ήταν οι εξής: Περίπολο(τρεις φαντάροι περπατούν από τη μια σκοπιά ως την άλλη, κυκλώνοντας έναν τομέα), σκοπιά (απλά πράγματα, δε χρειάζεται εξήγηση), λούφα (δυο φαντάροι τρυπώνουν σε μια τρύπα στη γη και… στήνουν αφτί, για να καταγράψουν ύποπτες κινήσεις, λουφάζουν, δηλαδή) και παρατηρητήριο (σκοπιά, από όπου με κιάλια παρατηρείς απέναντι, τις κινήσεις του εχθρού).

Μόνιμος αντίπαλός μου στο τάβλι, ξυλουργός από τη Νέα Ραιδεστό. Πόρτες παίζαμε; Πρώτη ζαριά του, το 6-5. Δική μου, το ασσόδυο. Δεύτερη ζαριά του, πάλι 6-5. Τρίτη ντόρτια, τέταρτη πεντάρες και πάει λέγοντας. Πλακωτό παίζαμε; Με τι πλάκωνε την παραμάνα; Με ντόρτια;

-Θα ΄χει πλάκα…

Αυτό μουρμούριζε κι έριχνε τα ζάρια. Κατά μία διαβολική σύμπτωση, πάντα είχε πλάκα. Ακόμη και στα παιχνίδια που ξέφευγα από τις αρχικές ζαριές, η εξέλιξή τους ήταν προκαθορισμένη.

Άλλο παιχνίδι που έδινε κι έπαιρνε, το βόλεϊ. Κι εκεί, έγινε άλλο ένα περιστατικό, χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικρατούσε.

Οι σχέσεις μας με τους ανθρώπους του απέναντι φυλακίου ήταν άριστες. Συχνά τα λέγαμε, στη μεθόριο, στα αγγλικά συνήθως. Στην πλειοψηφία τους ήταν μορφωμένοι, προερχόμενοι από μειονότητα, για να είναι αναγκασμένοι στα δύσκολα να προχωρήσουν μπροστά και να μην την κάνουν για πίσω. Κι επειδή ήμασταν εννιά, καλούσαμε τρεις γείτονες για να σχηματίσουμε δωδεκάδα για διπλό στο βόλεϊ.

Ένα απογευματάκι –κι ενώ το σκορ ήταν 12-11 (τότε τα σετ έληγαν στα 15) και τη μία ομάδα απαρτίζουν τρεις Έλληνες και τρεις «οχτροί»- εμφανίζεται στα 500 μέτρα το τζιπάκι του διοικητή της βασικής μονάδας. Παγώσαμε! Να το βάλουν στα πόδια οι επισκέπτες, ήταν αδύνατο. Να τους κρύψουμε, το ίδιο. Έμειναν, λοιπόν, σε στάση προσοχής, να βλέπουν το τζιπάκι να πλησιάζει.

Ευθυτενής, λυγερόκορμος, κατέβηκε ο αντισυνταγματάρχης.

-Τι έγινε; Τι κάνουμε εδώ; Παίζουμε; Παίζουμε;

Άρρωστος φίλαθλος του Ολυμπιακού, είχε μια ιδιαίτερη σχέση μαζί μου, ως αιωνίου αντιπάλου από τη Θεσσαλονίκη μεν, αλλά οπαδού ομάδας που στηρίζεται στον κόσμο της, όπως –πίστευε- και η δική του. Με κοίταξε, χαμογέλασε και πλησίασε ακόμη περισσότερο.

Οι καλεσμένοι μας είχαν γίνει άσπροι! Ιδροκοπούσαν σαν τα μοσχάρια και σίγουρα πίστευαν ότι, σε λίγα λεπτά, θα εκτελούνταν κάπου στην ενδοχώρα. Ο διοικητής τους είδε, χαμογέλασε (εκείνοι παρέμεναν προσοχή, ενώ εμείς ως… παλιοί γνωστοί, είτε ξύναμε ιδιαίτερες περιοχές του σώματος, είτε μουρμουρίζαμε κάτι του στιλ «τι θέλει τώρα μωρέ και δε μας αφήνει στην ησυχία μας»…) και στράφηκε σε μένα:

-Ρε λοχία, τι έχουν αυτόί και ιδρώνουν έτσι; Άρρωστοι είναι;

-Νέοι είναι κύριε διοικητά. Γι αυτό κάθονται προσοχή μια ώρα!

-Νέοι, ε;

Γύρισε προς το μέρος τους.

-Τι κοιτάτε ρε ψάρακες; Σφικτά τα χέρια στα πλευρά! Καθήστε πιο ίσια! Μέσα τα στομάχια!

Ξαναγύρισε προς τα μένα, με το χαμόγελο της επιτυχίας. Μου ψιθύρισε:

-Ψαρώσανε…

-Τά ΄χουνε κάνει πάνω τους! Αλλά κι εσείς, μην είστε τόσο άγριος…

-Νέοι είναι! Δε θα πάθουν τίποτα! Άσ’ τους. Αν γίνει κάτι με τους απέναντι, να είναι σκληροί!

Και με τα λόγια αυτά, μπήκε ξανά στο τζιπάκι του κι έφυγε, με τον οδηγό του (έναν πόντιο από το Κιλκίς) να μην του έχει μείνει άντερο από το γέλιο.

Εκείνη τη μέρα έληξε άδοξα η κοινή προσπάθεια για το καλύτερο καρφί και το πιο αποτελεσματικό μπλοκ. Βόλεϊ δεν ξαναπαίξαμε. Κι ο Δόκιμος, που όλη εκείνη την ώρα έτρωγε τα νύχια του κι είχε φθάσει αγκώνα, γιατί σαν υπεύθυνος διοικητής του φυλακίου θα έβρισκε το μπελά του, ζήτησε μετάθεση. Κι έτσι, βρέθηκε στην Κύπρο. Για κακή του τύχη, μαζί με τον συγκεκριμένο αντισυνταγματάρχη.

Δίνω τέλος στα στρατιωτικά ενθυμήματα με μια ιστορία από το ΚΕΒΟΠ, στο Χαϊδάρι. Ο λοχαγός έψαχνε τρεις ανθρώπους που θα μπορούσαν να βάψουν τη μάντρα του στρατοπέδου (μήκους ατέλειωτων χιλιομέτρων) σε χρώμα γκρι. Προσφέρθηκα με άλλους δύο που, φυσικά, δεν είχαν ιδέα από βούρτσες.

-Δε θέλουμε να δώσουμε χρήματα. Ό,τι μπορείτε να κάνετε, κάντε το με τα υλικά που έχουμε, μας είπε και μας οδήγησε στην αποθήκη.

Εκεί βρήκαμε ασβέστη, πολύ ασβέστη και πάρα πολύ ασβέστη. Βρήκαμε, επίσης, και ασβέστη. Κι επειδή με ασβέστη δεν μπορείς να βάψεις γκρι, ρίξαμε μέσα φούμο και πετύχαμε την πολυπόθητη απόχρωση.

Όταν, επιτέλους, τελειώσαμε το βάψιμο, πήραμε τριήμερη τιμητική άδεια. Οι δυο Αθηναίοι συνάδελφοι πήγαν στα σπίτια τους. Εγώ, ταξίδεψα Θεσσαλονίκη, για να πλύνω τα ρούχα μου, που είχαν γίνει χάλια κι επέστρεψα την επομένη (με το ΚΤΕΛ, αφού χρήματα για αεροπλάνο δεν υπήρχαν).

Την ημέρα που φεύγαμε από το ΚΕΒΟΠ για τις μονάδες, έπιασε βροχή. Καθώς απομακρυνόμουν μέσα από το στάγερ, έβλεπα το γκρι να ξεπλένεται από τα νερά της βροχής κι ο μαντρότοιχος να αποκτά και πάλι το παλιό καλό του χρώμα…